Wstęp: Limfocyty są głównym elementem nacieków zapalnych w wątrobie. Biorą udział w szeregu reakcji niszczenia i naprawy uszkodzonych hepatocytów. Ich liczba świadczy o aktywności zapalenia, zaś rozmieszczenie o dynamice zmian i zdolnościach migracji oraz bezpośredniego kontaktu z komórkami wątroby.
Cel pracy: Ocena liczby i rozmieszczenia ekspresji antygenów CD4 i CD8 limfocytów T w wątrobie.
Metodyka: Badaniem objęto 68 chorych i 5 zdrowych, stanowiących kontrolę. U 7 rozpoznano nieaktywną marskość wątroby, u 11 marskość aktywną, 12 przewlekłe przetrwałe zapalenie wątroby, 29 przewlekłe agresywne zapalenie wątroby, 9 stłuszczenie. Skrawki mrożeniowe wątroby utrwalone aceton-alkohol etylowy 1:1 barwiono metodą immunocytochemiczną na obecność antygenów CD4 i CD8 występujących na błonie komórkowej limfocytów za pomocą przeciwciał monoklonalnych firmy DAKO. Wszystkie preparaty podbarwiono hematoksyliną. Wyniki weryfikowano testem Manna-Whitneya i Kruskala-Wallisa, a zależności metodą korelacji Spearmana.
Wyniki: Stwierdzono, że limfocyty CD4 występują przeważnie w przestrzeniach bramno-żółciowych (~50%), limfocyty CD8 dominują w zrazikach wątroby (~50%), ale spotykane są również w innych częściach biopunktatów. Liczba limfocytów T wzrasta w aktywnych patologiach, a wzrost liczby limfocytów CD4 pociąga za sobą wzrost liczby limfocytów CD8 (r=0.8148, p<0.0001). Największe korelacje liczby limfocytów CD4 i CD8 stwierdzono w hepatitis chronica activa (r=0.77, p<0.05), hepatitis chronica persistens (r=0.919; p<0.05), cirrhosis (r=0.9, p<0.05) i cirrhosis activa (r=-0.915, p<0.05).
Wnioski: Rozległość nacieku limfocytów CD8 i CD4 zaznacza się szczególnie w schorzeniach o dużej dynamice, a wzrost liczby limfocytów CD4 wiąże się ze wzrostem liczby limfocytów CD8. Limfocyty CD4 występują przeważnie w przestrzeniach bramno-żółciowych, zaś limfocyty CD8 w zrazikach wątroby.
|