Search for content and authors |
Możliwość oceny struktury geometrycznej powierzchni powłok diamentopodobnych za pomocą wybranych metod |
Stanisław Adamczak , Jacek A. Świderski |
Kielce University of Technology, Al. Tysiaclecia P.P.7, Kielce 25-314, Poland |
Abstract |
Zapewnienie trwałości maszyn i urządzeń oraz niezawodności ich działania, wymaga zwiększenia odporności na zużycie materiału, z którego wytworzone są poszczególne części poprzez zastosowanie cienkich powłok o korzystnych właściwościach mechanicznych, tribologicznych i korozyjnych. We współczesnej technologii znaczącą rolę odgrywają materiały bazujące na węglu , który może krystalizować w diamentowe lub grafitowe formy. Przez pojęcie powłoki diamentopodobne DLC (diamond-like carbon coatings) rozumie się ogromną liczbę amorficznych, w większości przypadków uwodornionych, cienkowarstwowych materiałów o różnych właściwościach zależnych od metody i warunków ich otrzymywania. Ważnym elementem podczas kompleksowych badań wpływu cienkich powłok na właściwości systemów tribologicznych są pomiary struktury geometrycznej powierzchni prowadzone na różnych etapach analiz obejmujące: v Pomiary grubości powłok v Ocenę struktury geometrycznej powierzchni z naniesioną powłoką v Obrazowanie rysy uzyskanej w trakcie badań adhezji metodą zarysowania ( scratch test) v Ocena struktury geometrycznej powierzchni elementów węzła tarcia (kulka –tarcza) po badaniach tribologicznych Ze względu na to, że stan struktury geometrycznej powierzchni jest jednym z ważniejszych czynników decydujących o właściwościach mających wpływ na funkcjonowanie elementów takich jak zdolności ślizgowe, smarujące, odporność na ścieranie, wytrzymałość zmęczeniowa, przewodnictwo cieplne i elektryczne, odporność na korozję, szczelność i sztywność połączeń następuje stały rozwój metod i przyrządów służących do pomiarów przestrzennych zarysów nierówności powierzchni. Najważniejszymi metodami służącymi do pomiaru stereometrii powierzchni są: profilometria stykowa z ostrzem odwzorowującym, interferometria z przesunięciem fazy, interferometria skaningowa koherentna, mikroskopia konfokalna, mikroskopia konfokalna chromatyczna, mikroskopia holograficzna, mikroskopia tunelowa skaningowa oraz mikroskopia sił atomowych. Każda z tych metod charakteryzuje się innym zakresem możliwości pomiarowych wynikającymi z rozdzielczości w poszczególnych osiach, zakresami pomiarowymi, możliwościami penetracji nierówności uzależnionymi od ich geometrii czy oddziaływaniem na powierzchnię mierzonego przedmiotu. Spośród wielu metod pomiarów stereometrii powierzchni do oceny powłok DLC zastosowano następujące metody: profilometrię stykową, koherentną interferometrię korelacyjną i mikroskopię sił atomowych. |
Legal notice |
|
Presentation: Poster at Nano PL 2014, Symposium A, by Jacek A. ŚwiderskiSee On-line Journal of Nano PL 2014 Submitted: 2014-09-02 11:32 Revised: 2014-09-02 12:15 |