Search for content and authors
 

Zmiany stężenia magnezu i wybranych biopierwiastków w produkcie spożywczym w wyniku obróbki cieplnej

Mikołaj Protasowicki 1Magdalena Holak 

1. Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Katedra Toksykologii, Papieża Pawła VI 3, Szczecin 71-459, Poland

Abstract

Dieta człowieka powinna zapewniać dostarczenie wszelkich substancji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu, w tym biopierwiastków.

Produkty spożywcze to nieprzetworzone lub przetworzone materiały roślinne lub zwierzęcymi. Podczas przechowywania oraz przetwarzania żywności zachodzi szereg zmian, część z nich nie zawsze jest korzystna w świetle oceny produktu końcowego przeznaczonego do spożycia. Jedną z metod przetwarzania jest obróbka cieplna, w tym pieczenie, smażenie, duszenie i gotowanie. Początków tych metod należy szukać w czasach prehistorycznych, kiedy ludzkość nauczyła się korzystać z ognia.

            Celem niniejszej pracy było określenie wpływu obróbki cieplnej na poziom zawartości biopierwiastków w mięsie i podrobach wieprzowych, mięsie i podrobach drobiowych oraz w mięsie ryb.

Do badań użyto mięsa wieprzowego (schab, szynka, karkówka), drobiowego (udo, filet z piersi), podrobów (wątroba wieprzowa, wątroba drobiowa) oraz mięsa trzech gatunków ryb (dorsza, leszcza i płoci). Surowce poddawano gotowaniu tradycyjnemu, gotowaniu na parze, gotowaniu pod ciśnieniem, smażeniu, smażeniu bez tłuszczu, pieczeniu, duszeniu oraz obróbce mikrofalowej.

W surowcu i produkcie gotowym oznaczano zawartość magnezu, wapnia, sodu, potasu, cynku, żelaza, miedzi, glinu, manganu, chromu, niklu, litu i wanadu.

Oznaczenia pierwiastków wykonano po mineralizacji próbek w 3 ml 65% kwasu azotowego (V) w bombach teflonowych w piecu mikrofalowym MDS 2000. Analizy wykonano metodą emisyjnej spektrometrii atomowej w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP-AES) w spektrometrze emisyjnym ICP-AES Jobin Yvon JY-24.

Zawartości biopierwiastków w zależności od rodzaju surowca mieściły się
w przedziale (mg/kg m.m.): Mg 191-326, Ca 29,4-727, Na 341-874, K 939-2049, Zn 0,315-145, Fe 0,238-417, Cu 0,024-10,82, Al 0,111-1,02, Mn <0,001-4,52, Cr 0,027-0,456, Ni <0,001-0,159, Li <0,001-0,027 i V <0,001-0,044. Najmniej Mg, Ca, Li i V zawierała wieprzowina, a najwięcej ryby. Odwrotnie w rybach najmniej było Na, K, Zn, Fe, Cu, Al i Mn większe stężenie tych pierwiastków stwierdzono w surowcach wieprzowych lub drobiowych. Zarówno minimalne jak i maksymalne ilości Cr i Ni notowano w mięsie i podrobach wieprzowych.

Zmiany zawartości biopierwiastków zależały od rodzaju obróbki cieplnej, w produkcie po zakończeniu procesu notowano wzrost, spadek lub brak zmian. Generalnie dominowały zmiany związane ze wzrostem stężenia – 60,07% przypadków, w 26,51% odnotowano spadek stężenia, a w 13,42% zmiany były nieistotne. W większości przypadków notowano wzrost stężenia Mg, Ca, Zn, Fe, Cu, Mn, Cr i Li, spadek stężenia Na, K, Ni i V oraz brak dominującego kierunku zmian stężenia Al pod wpływem obróbki cieplnej surowców.  Zmiany mieściły się w przedziale od kilkunastu do kilkudziesięciu procent.

 

Legal notice
  • Legal notice:
 

Presentation: Oral at XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Magnezologicznego im. prof. Juliana Aleksandrowicza, Symposium B, by Mikołaj Protasowicki
See On-line Journal of XIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Magnezologicznego im. prof. Juliana Aleksandrowicza

Submitted: 2011-05-20 14:27
Revised:   2011-06-10 12:54