Search for content and authors
 

Analiza wrażliwości rozwiązań wyznaczonych dla różnej struktury próby kredytobiorców: analiza dyskryminacyjna i drzewa klasyfikacyjne.

Mariola Chrzanowska 1Dorota Witkowska 2

1. Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji, Jagiellońska 109A, Kielce 25-734, Poland
2. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW), Nowoursynowska 166, Warszawa 02-787, Poland

Abstract

Dynamiczny wzrost zapotrzebowania na usługi bankowe, wzrost obrotów oraz rosnące wymagania klientów, co do jakości usług bankowych, wymagają doskonalenia narzędzi pracy w rozumieniu automatyzacji procedur i zwiększania wiarygodności ocen potencjalnych kredytobiorców. Jednym ze sposobów usprawnienia pracy banku jest wykorzystanie statystycznych metod klasyfikacji. Jednakże wybór odpowiednich metod musi uwzględniać specyfikę danych opisujących klientów banku. Innymi słowy metody wspomagające decyzje inspektorów kredytowych powinny być odporne na powszechnie występujące cechy zbioru informacji, do których należą (*):

  1. jakościowy charakter danych dotyczących indywidualnych kredytobiorców;
  2. występowanie obserwacji nietypowych (w sensie statystycznym);
  3. brak symetryczności klas, np. liczba kredytobiorców spłacających terminowo jest inna (zazwyczaj znacznie większa) niż liczba kredytobiorców zalegających ze spłatą kredytu.

Celem pracy jest badanie wpływu struktury próby na jakość klasyfikacji indywidualnych kredytobiorców, uzyskanej za pomocą analizy dyskryminacyjnej oraz drzew klasyfikacyjnych. Metody te zostały wybrane do porównań, ponieważ pierwsza z nich została zastosowana w praktyce jako pierwsza (Altman, 1968), natomiast druga z metod klasyfikacji wydaje się szczególnie godna polecenia w przypadku opisu obiektów za pomocą cech jakościowych.

Badaniem objęto 2576 osób, które zaciągnęły pożyczkę hipoteczną w okresie od kwietnia 2004 do lipca 2005. Spośród nich 419 kredytobiorców nie spłaca kredytu (termin spłaty kredytu dla większości klientów jeszcze nie upłynął). Po usunięciu obserwacji nietypowych (**) z bazy wylosowano trzy próby:

· próbę symetryczną (tj. połowa kredytów jest spłacana terminowo),

· próbę, w której 16% klientów nie spłaca kredytu w terminie, bowiem taki procent osób nie spłaciło kredytu w analizowanej bazie danych;

· próbę zawierającą 9,4% kredytobiorców, którzy nie spłacają kredytu w terminie. Tak skonstruowana próba odpowiada sytuacji zaobserwowanej w kraju w czerwcu 2006 (Raport NBP o stabilności 2006 I półrocze).

Wyniki przeprowadzonych eksperymentów pozwalają ocenić jakość klasyfikacji, uzyskanych za pomocą obu metod i dla różnej struktury prób. Na tej podstawie można zbadać czy struktura prób uczących (estymacyjnych) ma wpływ na efektywność klasyfikacji ocenianej w próbie testowej (weryfikacyjnej).


(*) Pominiemy fakt, że posiadane przez bank informacje mogą nie być w pełni wiarygodne.

(**) Większość banków przyjmuje jako minimalną wartość oferowanej pożyczki hipotecznej kwotę 30 tys. zł., zatem przypadki o mniejszej wartości kredytów hipotecznych potraktowano jako obserwacje nietypowe.

 

Legal notice
  • Legal notice:
 

Related papers

Presentation: Oral at XVI KONFERENCJA NAUKOWA SEKCJI KLASYFIKACJI I ANALIZY DANYCH PTS, Sympozjum B, by Mariola Chrzanowska
See On-line Journal of XVI KONFERENCJA NAUKOWA SEKCJI KLASYFIKACJI I ANALIZY DANYCH PTS

Submitted: 2007-04-21 15:50
Revised:   2010-03-05 15:17