Wyniki pomiaru nachylen pierwszej czesci krzywej SAS (rozkad
wielkosci ziaren) podano w tabeli 3.3. Badane przez
nas nanometrowe proszki SiC i diamentu niezaleznie od
cisnienia, w którym zageszczano próbke wykazuja zawsze podobne nachylenie
bliskie p = - 4. Swiadczy to o niezmiennosci postaci rozkadu
wielkosci krystalitów w cisnieniu, co jest wynikiem oczekiwanym.
Table 3.3:
Nachylenie
- p wysokokatowej
czesci krzywej
SAS dla szeregu próbek
SiC
i
diamentu zageszczanych w pieciu róznych cisnieniach.
Nachylenie jest z reguy bliskie
p = - 4 i nie
widac jego systematycznej zaleznosci od cisnienia.
|
- p |
Próbka \ Cisnienie |
0.03 GPa |
0.22 GPa |
0.64 GPa |
0.96 GPa |
6.3 GPa |
SiC |
157k |
4.09 |
4.12 |
4.17 |
4.13 |
3.94 |
SiC |
ew3k |
3.97 |
3.91 |
3.95 |
3.93 |
3.83 |
SiC |
k9 |
4.00 |
4.11 |
4.15 |
3.84 |
4.06 |
SiC |
493-158-3 |
4.02 |
4.04 |
3.93 |
3.94 |
3.87 |
diament |
a16 |
4.04 |
4.05 |
4.00 |
4.02 |
3.93 |
diament |
atm |
3.93 |
3.92 |
3.86 |
3.92 |
3.94 |
|
Wyniki pomiaru sredniego rozmiaru ziarna metoda Guinier (zagiecie
krzywej SAS) dla wszystkich badanych próbek zestawiono w tabeli 3.4.
Table 3.4:
Wyniki pomiarów sredniego rozmiaru
ziarna metoda Guinier. Pokazano zmierzone nachylenie krzywej Guinier
- pG oraz odpowiadajacy temu nachyleniu rozmiar
< R > SAS. Dla porównania podano sredni rozmiar
krystalitu wyznaczony z profilu linii bragowskich (§3.3)
< R > Bragg. Istnieje dobra zgodnosc rozmiarów
mierzonych obiema technikami, z systematyczna odchyka w góre w przypadku
danych
SAS.
Próbka |
- pG |
< R > SAS |
< R > Bragg |
SiC |
157k |
146.12 |
32Å |
27Å |
SiC |
ew3k |
141.69 |
31Å |
24Å |
SiC |
k9 |
1819.7 |
112Å |
- |
SiC |
493-158-3 |
1701.1 |
108Å |
- |
diament |
a16 |
135.9 |
31Å |
- |
diament |
atm |
123.71 |
29Å |
- |
|
W przypadku dwóch próbek (157k i ew3k), których mikrostrukture badano
niezaleznie na podstawie profilu linii bragowskich w §3.3,
podano odpowiednie wartosci sredniego rozmiaru krystalitów
< R > Bragg.
Istnieje systematyczna zaleznosc miedzy rozmiarami wyznaczonymi z
maksimów niskokatowych i bragowskich: pierwsze z nich sa zawsze nieco
wieksze.
Nachylenie czesci ultraniskokatowej krzywej SAS informuje m.in.
o wymiarze fraktalnym struktury tworzonej przez ziarna proszku. Nachylenia
tej czesci SAS w zaleznosci od cisnienia uzytego podczas przygotowania
próbek podano w tabeli 3.5. Piec na szesc badanych
próbek posiadao fraktalna strukture ziaren o wymiarze DM
pomiedzy 1 i 2. Jedynie proszek o najwiekszych ziarnach
(k9,
< R > 112Å) ma wymiar DM mniejszy
od jednosci, co oznacza krótkie, jednowymiarowe ciagi pozlepianych
ziaren. Widac wyrazna zaleznosc wymiaru fraktalnego od cisnienia przyozonego
podczas formowania próbek.
Table 3.5:
Nachylenie
- p ultraniskokatowej
czesci krzywej
SAS w zaleznosci od cisnienia,
w którym zageszczano nanokrystaliczne proszki
SiC
i
diamentu. Nachylenie w najmniejszym cisnieniu
odpowiada masowemu wymiarowi fraktalnemu proszku
DM.
Spadek nachylen w cisnieniu
0.64 GPa swiadczy
o zaamywaniu sie struktur fraktalnych (wszystkie próbki). Ponowny
wzrost nachylenia w cisnieniu
6.3 GPa (próbki
157k, ew3k, a16 i atm) jest spowodowany tworzeniem sie aglomeratów
ziaren.
|
- p |
DM |
Próbka \ Cisnienie |
0.03 GPa |
0.22 GPa |
0.64 GPa |
0.96 GPa |
6.3 GPa |
- |
SiC |
157k |
1.85 |
1.81 |
1.25 |
2.97 |
3.28 |
1.85 |
SiC |
ew3k |
1.84 |
1.55 |
0.67 |
0.49 |
3.30 |
1.84 |
SiC |
k9 |
0.77 |
0.78 |
0.03 |
0.08 |
0.00 |
0.77 |
SiC |
493-158-3 |
1.03 |
1.19 |
0.16 |
0.09 |
0.00 |
1.03 |
diament |
a16 |
2.03 |
2.02 |
1.11 |
1.03 |
2.40 |
2.03 |
diament |
atm |
2.00 |
1.96 |
1.16 |
1.88 |
2.35 |
2.00 |
|
Figure 3.11:
Fraktalna (
DM = 1.85)
struktura nanokrysztaów
SiC na zdjeciu
SEM
(a) oraz jako czesc krzywej niskokatowej (b) o staym, uamkowym nachyleniu
p = - DM = 1.85. Po przyozeniu nacisku fraktal
zaczyna sie amac i tworza sie aglomeraty ziaren o wielkosci rzedu
setek
nm. (c) Inny proszek
SiC
ewoluuje w cisnieniu od struktury fraktalnej (
p = - 1)
do struktury luznych ziaren (
p = 0). Mozna tez
zauwazyc w
6.3 GPa niewielkie maksimum interferencyjne,
które swiadczy o tendencji do periodycznego ukadania sie uwolnionych
krystalitów.
a)
b)
|
c)
|
|
roman pielaszek
2003-01-13