W związku z dynamicznym rozwojem intensywnej terapii, jak i technik endoskopowych istnieje możliwość i potrzeba interdyscyplinarnej interwencji w stanach nagłych i ciężkich u dzieci. Krwotok z przewodu pokarmowego bywa częstym i groźnym powikłaniem u dzieci leczonych w oddziale intensywnej terapii z różnych powodów. W szczególnych przypadkach krwawienie z objawami wstrząsu krwotocznego jest podstawowym wskazaniem do hospitalizacji na oddziale intensywnej terapii. Badania endoskopowe przewodu pokarmowego wykonywane są także u dzieci leczonych w oddziale intensywnej terapii z innych wskazań np. w procesie diagnostycznym uporczywych biegunek.
Celem pracy jest ocena częstości, wskazań i skuteczności interwencji endoskopowych w oddziale intensywnej terapii.
W naszym ośrodku lekarze endoskopiści interweniowali w oddziale intensywnej terapii najczęściej z powodu krwotoków z przewodu pokarmowego w przebiegu pooperacyjnym, po urazach wielonarządowych oraz krwotoków spontanicznych z żylaków przełyku lub owrzodzeń trawiennych. Rzadziej przeprowadzano endoskopie diagnostyczne oraz w celu wytworzenia przezskórnej, endoskopowej przetoki żołądkowej (PEG). Interwencje te w większości były traktowane jako nagłe i odbywały się całodobowo, w różnych godzinach, niekiedy w nocny.
We wszystkich przypadkach interwencji u dzieci z krwawieniem zlokalizowano źródła krwotoku. Były nimi: żylaki przełyku lub dna żołądka, wrzód trawienny, ostre owrzodzenia pooperacyjne, pourazowa hemobilia, krwawienia miąższowe w rozpoczynającym się zespole wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, mnogie nadżerki krwotoczne.
U dzieci z krwawieniem z żylaków przełyku wykonywano obliterację, a w przypadkach punktowego źródła krwawienia w żołądku lub/i w dwunastnicy zakładano klipsy. We wszystkich przypadkach uzyskano dobre doraźne efekty z wyjątkiem jednego - krwotoku z żylaków przełyku III/IV stopnia, zajmujących całą długość przełyku oraz dno żołądka. W przypadku rozległych krwawień endoskopia pozwalała także na obiektywną ocenę zmian oraz ustalenie wskazań do interwencji chirurgicznej. U dzieci wymagających długiego (ponad 30 dni) karmienia przez sondę dożołądkową, zakładano PEG w celu dalszego żywienia dojelitowego. W jednym przypadku założenie PEG zakończyło się niepowodzeniem z przyczyn anatomicznych, a w innym wystąpiło masywne krwawienie, wymagające interwencji chirurgicznej.
Na podstawie przeprowadzonych obserwacji stwierdzono wysoką przydatność endoskopii zabiegowej u dzieci leczonych w oddziale intensywnej terapii oraz postulować konieczność zapewnienia stałej (całodobowej) dostępności badania i zabiegów endoskopowych w dużych interdyscyplinarnych ośrodkach referencyjnych.
|