Zabiegi resekcyjne z intencją wyleczenia w raku żołądka w aspekcie ryzyka powikłań pooperacyjnych.
Marta Kot1, Stanisław Głuszek1,2
Oddział Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Urazowej Szpitala Miejskiego w Kielcach
Ordynator: Prof. dr hab. n. med. S. Głuszek
Zakład Chirurgii i Pielęgniarstwa Klinicznego Instytutu Kształcenia Medycznego Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach
Kierownik: Prof. dr hab. n. med. S. Głuszek
Zabiegi resekcyjne z intencją wyleczenia raku żołądka są operacjami obciążonymi wysokim ryzykiem powikłań pooperacyjnych, w tym również śmiertelnością okołooperacyjną.
Cel pracy. Celem pracy była ocena czynników zwiększających ryzyko powikłań po całkowitym lub prawie całkowitym wycięciu żołądka z powodu raka
Materiał i metody. Materiał stanowiło 253 chorych z rakiem żołądka z lat 1988 - 2001 obserwowanych prospektywnie. Szczegółowej ocenie poddano 132 chorych, u których wykonano zabiegi resekcyjne z intencją wyleczenia. U chorych tych analizie poddano: wiek, płeć, stan odżywienia, stopień zaawansowania klinicznego nowotworu wg klasyfikacji TNM, stan histologiczny regionalnych węzłów chłonnych, czas trwania zabiegu operacyjnego, rodzaj wykonanego zabiegu operacyjnego, konieczność poszerzenia zabiegu operacyjnego o wycięcie innych narządów, użycie staplerów, stosowanie leczenia żywieniowego - przedoperacyjnego i pooperacyjnego. Poddano analizie statystycznej zależność pomiędzy poszczególnymi parametrami a częstością występowania powikłań chirurgicznych i ogólnych.
Wyniki i wnioski. Powikłania pooperacyjne wystąpiły u 63 chorych (47.7 % - 63/132) - chirurgiczne u 33 (25 % - 33/132), ogólne u 51 (38.6 % - 51/132). Oba rodzaje powikłań - chirurgiczne i ogólne jednocześnie - wystąpiły u 21 chorych (15.9 % - 21/132). Najgroźniejsze z pooperacyjnych powikłań chirurgicznych - nieszczelność zespolenia przełykowo-jelitowego - wystąpiła u 9 chorych po całkowitym wycięciu żołądka (6.8 %). Istotne statystycznie były różnice w ilości obserwowanych powikłań ogólnych pomiędzy grupą chorych N0 a grupą chorych N1/N2 (p=0.02). Powikłania ogólne występowały częściej w grupie chorych z podwpustową lokalizacją guza (p=0.01). Większa częstość występowania powikłań chirurgicznych w grupie chorych po całkowitym wycięciu żołądka w porównaniu z grupami chorych po innych rodzajach wycięć żołądka była istotna statystycznie (p=0.05). W grupie chorych, u których jako zabieg dodatkowy wykonano wycięcie śledziony (33 chorych), ogólna liczba powikłań była wyraźnie wyższa w porównaniu z grupą chorych, u których wykonano inne zabiegi dodatkowe (26/33). Żywienie pozajelitowe w okresie pooperacyjnym miało istotny wpływ na wystąpienie powikłań ogólnych (p=0.0057). Istotna statystycznie (p=0.05) była różnica średnich wieku pomiędzy chorymi z powikłaniami ogólnymi i chorymi bez tych powikłań: chorzy, u których obserwowano powikłania ogólne byli starsi średnio o 8 lat. Istotna statystycznie (p=0.05) była różnica pomiędzy średnimi wartościami BMI chorych z powikłaniami chirurgicznymi i chorych bez powikłań chirurgicznych oraz różnica pomiędzy średnimi wartościami BMI chorych z powikłaniami ogólnymi i chorych bez powikłań ogólnych. Istotne statystycznie były różnice w długości trwania zabiegu operacyjnego obserwowane pomiędzy grupą chorych z powikłaniami chirurgicznymi a grupą chorych bez powikłań chirurgicznych (p=0.01) oraz różnice w długości trwania zabiegu operacyjnego obserwowane pomiędzy grupą chorych z powikłaniami ogólnymi a grupą bez powikłań ogólnych (p=0.05).
Słowa kluczowe:
rak żołądka, doszczętne leczenie chirurgiczne, powikłania pooperacyjne - czynniki ryzyka
|