W ostatnich latach opublikowano liczne doniesienia na temat statusu tkanki kostnej u chorych wymagających stosowania diet eliminacyjnych. Wiadomo, że utrata masy kostnej jest częstym objawem nieleczonej celiakii.W piśmiennictwie polskim nie ma danych dotyczących zastosowania biochemicznych markerów obrotu kostnego do oceny metabolizmu tkanki kostnej w celiakii.
CEL PRACY. Celem pracy było zbadanie poziomu trzech markerów obrotu kostnego w surowicy krwi u wybranych pacjentów z celiakią.
MATERIAŁ i METODY. Badaniami objęto czterech pacjentów w wieku 15-26 lat; dwóch stosowało dietę bezglutenową a kolejnych dwóch nie przestrzegało powyższej diety. Do oceny nasilenia obrotu kostnego zastosowano: kostną frakcję fosfatazy alkalicznej (BALP, zestaw Alkphase-B, Metra Biosystems,USA), osteokalcynę (OC, zestaw N-MID Osteocalcin Osteometer Biotech, Dania) oraz usieciowany telopeptyd kolagenu typu I (CTX, zestaw Serum Crosslaps, Osteometer Biotech, Dania). U trzech pacjentów wykonano oznaczenia w ciągu 4 letniego okresu obserwacji, a u czwartego zdiagnozowanego w 15 roku życia, w trakcie pierwszych 12 miesięcy od postawienia rozpoznania.
WYNIKI. U pacjentów nie stosujących diety bezglutenowej stwierdzono wyższy poziom BALP, OC a także CTX - od około 2 do 6 razy w porównaniu z wartościami referencyjnymi. U chorych ściśle przestrzegających zalecenia dietetyczne poziom badanych markerów kościotworzenia i resorpcji kości był zbliżony do wartości uzyskanych w grupie osób zdrowych.
WNIOSEK. Wysoki poziom biochemicznych markerów kościotworzenia i resorpcji kości u pacjentów z celiakią, nie stosujących diety bezglutenowej, wskazuje na występowanie u nich szybkiego obrotu kostnego, co prowadzi do utraty masy kostnej (a w konsekwencji np. zwiększonego ryzyka złamań kości).
|