Search for content and authors
 

Taxonomic Analysis of Areal Structure of Farms in Poland within 2000 - 2007

Karol Kukuła ,  Jadwiga Bożek ,  Danuta Bogocz 

Agricultural University (AR), al. Mickiewicza 21, Kraków 31103, Poland

Abstract

The paper presents the results of the grouping procedure applied to voivodships in Poland with respect to areal structure of farms in 2000 and 2007. The investigation was based on EU classification of farms and the results compared with areal structure presented in reports of the Central Statistical Office. Dynamics of changes in individual groups was also determined.

WSTĘP 

Prezentowana praca jest kontynuacją wcześniejszych badań autorów dotyczących struktury obszarowej gospodarstw rolnych w Polsce, a w szczególności jej przestrzennego zróżnicowania (1), (2), (3), (4), (5), (8). W pracy przedstawiono wyniki grupowania województw o podobnej strukturze  obszarowej gospodarstw rolnych dla danych z roku 2000 i 2007. Przyjęto strukturę zgodną z klasyfikacją gospodarstw w UE: bardzo małe – do 5 ha, małe – 5-10 ha, średnie – małe – 10-20 ha, średnie duże – 20-30 ha, duże 30-50 ha i bardzo duże – powyżej 50 ha. Otrzymane wyniki dają obraz zróżnicowania regionalnego struktury obszarowej rolnictwa w Polsce w okresie 2000-2007, ukazują przemiany w układzie przestrzennym tej struktury a także umożliwiają określenie dynamiki i kierunków przemian. Są również podstawą do oceny, czy różnice regionalne w strukturze agrarnej zwiększają się, czy zmniejszają.

METODYKA BADAŃ

            Do grupowania województw zastosowano metodę eliminacji wektorów (6) i metodę najlepszego wyboru (10). Jako miarę zróżnicowania struktur przyjęto miarę zaproponowaną przez Kukułę (7).

WYNIKI BADAŃ

W Polsce w 2007 roku można wyróżnić 4 grupy województw charakteryzujących się podobieństwem struktury obszarowej gospodarstw rolnych:

Grupa I: łódzkie, mazowieckie, wielkopolskie, kujawsko-pomorskie, lubuskie, dolnośląskie, opolskie, pomorskie;

Grupa II: małopolskie, podkarpackie, śląskie, świętokrzyskie;

Grupa III: podlaskie, zachodniopomorskie, warmińsko-mazurskie;

Grupa IV: lubelskie.

Strukturę obszarową gospodarstw w wyodrębnionych grupach przedstawia tabela 1.

Tabela 1. Struktura obszarowa gospodarstw w wyodrębnionych grupach województw w roku 2007.        

Grupy

województw

Gospodarstwa o powierzchni UR w ha

1-5

5-10

10-20

20-30

30-50

Powyżej 50

I

47,6

23,9

17,8

5

3,3

2,3

II

78,5

15,8

4,3

0,8

0,4

0,3

III

34,5

19,8

24,7

10

6,6

4,3

IV

55,6

27,7

12,4

2,5

1,3

0,5

Źródło: obliczenia własne.

Taki podział utrzymuje się od roku 2000 (z wyjątkiem jednego woj. zachodniopomorskiego, które w badanym okresie na skutek istotnych zmian w strukturze zmieniło przynależność grupową). 

Wyniki grupowania obiektów zależą od konstrukcji struktury, co widać przy porównaniu wyników delimitacji struktury obszarowej gospodarstw rolnych w Polsce według klasyfikacji UE oraz GUS.

Literatura

  1.  J.Bożek  1994a. Przestrzenne zróżnicowanie struktury obszarowej rolnictwa indywidualnego, Wiadomości Statystyczne, nr 2, str. 42-45.
  2. J.Bożek  1994b. Łańcuchy Markowa w badaniach nad strukturą agrarną w Polsce, w: Dwudzieste czwarte Colloqium Metodologiczne z Agrobiometrii, tom II, PAN, Warszawa 1994, str. 362-372.
  3. J.Bożek 2000. Zmiany struktury obszarowej gospodarstw rolnych (według metod taksonomicznych), Wiadomości Statystyczne, 2000, nr 9, str.13-20.
  4. J.Bożek  Prognoza zmian w strukturze obszarowej gospodarstw rolnych w Polsce do roku 2015 , Wieś i Rolnictwo, 2007 nr 2, str.106-116.
  5.  J.Bożek Porównanie zróżnicowania przestrzennego struktury agrarnej Polski w latach 2000 i 2006 w Metody ilościowe w badaniach ekonomicznych, IX, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2008, str.49-56 .
  6. Chomątowski S., Sokołowski A. 1978. Taksonomia struktur. Przegląd Statystyczny, 2, 217-226.
  7.  Kukuła K. 1973.O pewnych miernikach zmian struktury, Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych O/PAN w Krakowie, Kraków 1973.
  8. Kukuła K. 2005. Statystyczna analiza struktury obszarowej gospodarstw rolnych w Polsce. Agrobiznes 2005, Prace Naukowe AE we Wrocławiu, Wrocław.
  9. Nowak E., 1990. Metody taksonomiczne w badaniach społeczno-ekonomicznych, PWE, Warszawa.
  10.  Wysocki F., Wagner W. 1989. O ustalaniu wartości progowej zróżnicowania struktur z danych empirycznych. Wiadomości Statystyczne, 9.
 

Auxiliary resources (full texts, presentations, posters, etc.)
  1. FULLTEXT: Taxonomic Analysis of Areal Structure of Farms in Poland within 2000 - 2007, Microsoft Office Document, 0.2MB
 

Legal notice
  • Legal notice:
 

Presentation: Oral at First International Conference Quantitative Methods in Economics, Sessions A, by Karol Kukuła
See On-line Journal of First International Conference Quantitative Methods in Economics

Submitted: 2009-06-10 10:20
Revised:   2009-07-13 11:24